२१ असोज, पोखरा । गितेन्द्र (जीबी) राईको समूहले खाेलेको पोखराको सूर्यदर्शन सहकारीको ठगी मुद्दामा पक्राउ परेका कुमार रम्तेललाई पुर्पक्षका लागि थुनामा राख्न जिल्ला अदालत कास्कीले आदेश दिएको छ ।
जिल्ला न्यायाधीश केशवप्रसाद बास्तोलाको इजलासले सूर्य दर्शन सहकारीका कोषाध्यक्ष रम्तेललाई थुनामा राख्न आदेश दिएको हो ।
प्रहरी लामो अनुसन्धानपछि १६ असोजमा सरकारी वकिलको कार्यालयमा फाइल बुझाएको थियो भने सरकारी वकिलको कार्यालयले असोज १९ गते जिल्ला अदालतमा मुद्दा दर्ता गराएको थियो ।
जिल्ला अदालतमा दर्ता भएको मुद्दामा १ अर्ब ११ करोड ३४ लाख ४३ हजार ४५ रुपैयाँ बिगो रकम जाहेरीवालालाई दिलाउन माग गरिएको छ ।
मुद्दाको पक्षमा जिल्ला न्यायाधिवक्ता गोपालप्रसाद ढकाल, जाहेरीवालाको पक्षमा अभिवक्ता युवराज पराजुली, नारायणप्रसाद शर्मा र विष्णुप्रसाद अधिकारीले बहस गरेका थिए भने पक्राउ परेका रम्तेलका तर्फबाट वरिष्ठ अधिवक्ता कृष्णबहादुर थापा र अधिवक्ता ईश्वर चिलुवालले बहस गरेका थिए ।
सहकारी ऐन, २०७४ को दफा १२२ बमोजिम सहकारी ठगी मुद्दामा १९ जनालाई प्रतिवादी बनाइएको छ । सहकारी ऐनको दफा १२२ (घ), (ङ), (च), (छ), (ज) र (त) अनुसारको कसुरमा दफा १२४ (घ) र घ (६) अनुसार बिगो बमोजिम जरिवाना र ८ देखि वर्ष कैद सजायको माग गरिएको छ ।
जिल्ला अदालत कास्कीमा थुनछेक बहस चलिरहँदा गेट बाहिर ठूलो संख्यामा सहकारीका बचतकर्ता भेला भएका थिए । रम्तेल पुर्पक्षका लागि थुनामा गएको भए पनि १९ प्रतिवादीमध्ये १८ जना अझै फरार भएकाले तत्काल पक्राउ गर्न उनीहरुले प्रहरीलाई समेत दबाव दिएका छन् ।
फरार प्रतिवादीलाई पक्राउ गर्न प्रहरी निरीक्षकको नेतृत्वमा सादा पोशाकमा विशेष टास्कफोर्स नै खटाइएको कास्की प्रहरी प्रमुख एसपी मोहनबहादुर थापाले जानकारी दिए । काठमाडौं जिल्ला प्रहरी परिसर, उपत्यका अपराध महशाखा र नेपालभरका प्रहरी युनिटलाई पक्राउ गर्नका लागि सर्कुलर भएको पनि थापाले बताए ।
‘जिल्ला अदालतले फेरि पक्राउ पुर्जी जारी गर्छ र कोही विदेश गएको अवस्था भए इन्टरपोललाई पनि पत्र लेख्छौं’ थापाले भने, ‘थुनछेक बहसपछि थुनामा राख्न आदेश दिएको छ, छिट्टै फरार प्रतिवादीलाई पक्राउ गर्न अर्को अदालतले अर्को पुर्जी जारी गरेपछि इन्टरपोलको पनि सहयोग लिनेछौं ।’
सूर्यदर्शनबाट जीबी राई समूहले नक्कली सेयर सदस्य र विभिन्न कम्पनी कडा गरेर पैसा निकालेर अपचलन गरेको प्रहरीले बुझाएको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ । कुन सञ्चालकले कति पैसा अपचलन गरेको भन्ने नै यकिन तथ्यांक नखुलेकाले सबैलाई समान दायित्व पर्ने गरी बचतकर्ताको उजुरीको आधारमा बिगो र जेल सजायको माग दाबी गरिएको हो ।
सहकारीका सञ्चालक तथा पदाधिकारीले कृत्रिम सेयर सदस्य र खाता खोलेर रकम अपचलन गरेको, सहकारीको नाममा कुनै पनि सम्पत्ति नराखी व्यक्तिको नाममा गरेको देखिएको प्रहरीको निष्कर्ष छ ।
प्रहरीले गत साउन ३२ गते सूचना जारी गरी भदौ १५ गतेसम्म पीडितहरुलाई जाहेरी दिन आग्रह गरेको थियो । १ हजार ३६ जना बचतकर्ताले दिएको जाहेरीका आधारमा पक्राउ पुर्जी जारी गरिएको हो ।
सहकारीका पूर्व अध्यक्ष जीबी राई, उनकै दाइ भूपेन्द्र, कोषाध्यक्ष कुमार रम्तेल, अहिलेका अध्यक्ष तथा व्यवस्थापक समेत रहेका थानबहादुर बुढा, सञ्चालक शिवबहादुर (महेन्द्र भोटे), कैलाश दर्लामी, धीरजकुमार दास, हेमन्त अधिकारी, प्रमोद भट्टराई, मनोज नकर्मी, सुरज श्रेष्ठ, भविश्वेर अर्याल, आइस्मा गुरुङ, कविता तामाङ, सागर केसी, दिनेश रोका, ललिता तामाङ फरार छन् ।
लेखा अधिकृत सृष्टि मानन्धर, लोन अधिकृत बुद्धि गुरुङ विरुद्ध पनि सहकारीको रकम अपचलन गरेको आरोपमा पक्राउ पुर्जी जारी भएपछि प्रहरीले फरार भएको जनाएको छ । यीमध्ये महेन्द्र भोटे र आइस्मा तामाङ मादी–६ भाचोककै हुन् भने ललिता तामाङ र सुरज श्रेष्ठ लेखनाथ, बुद्धि गुरूङ मादी–९ मिजुरेडाँडाका हुन् भने बाँकी सबै कास्की बाहिरका रहेको प्रहरीले जनाएको छ ।
सुरुमा सहकारीको व्यवस्थापक भएका थानबहादुर पछिल्लो कार्यकालमा अध्यक्ष बनेका थिए । सहकारीको संकट बाहिर नजाओस् भन्नका लागि पनि थानबहादुरले नै अध्यक्ष र व्यवस्थापकको काम गर्दै आएका थिए ।
जीबी समूहले २०६५ सालमा पोखरामा खाेलेको सहकारीबाट सुरुदेखि नै रकम अन्य क्षेत्रमा लगाउँदै आएको पाइएको छ । सहकारीबाट सबैभन्दा धेरै जीबी राईको दाजुभाइकै कार्यकालमा अपचलन भएको निष्कर्ष छ ।
जीबी अध्यक्ष हुँदा २१ करोड ४२ लाख र जीबीलगत्तै दाइ भूपेन्द्रको अध्यक्ष हुँदा ८० करोड ७० लाखको हिसाब देखिएको
छैन । संस्थापक अध्यक्ष ज्ञानबहादुर बम्जनको पालामा १९ करोड १८ लाख हिनामिना भएको पाइएको छ भने थानबहादुर बुढाको पालामा २७ करोड ४८ लाख रुपैयाँ अपचलन भएको देखिएको छ ।
राजनीतिक संरक्षणमा गुण्डागर्दी पृष्ठभूमिबाट व्यवसाय हुँदै सक्रिय राजनीतिमा छिरेका महेन्द्र भोटेले पनि ८ करोड रुपैयाँ लगेको देखिएको छ । पोखरामा सहकारी खोल्ने ताकाबाटै जीबी र महेन्द्र भोटेले विभिन्न व्यावसायिक सहकार्य समेत गर्दै आएका थिए । उनीहरुले पोखरामा रेस्टुरेन्ट, होटल, डिस्को लगायतमा लगानी गरेका छन् भने जीबी–महेन्द्र सहकार्यमै फेरि अर्को डिस्को खोल्ने तयारीमा थिए ।
सहकारीबाट रकम हिनामिना भएको घटना बाहिरिएसँगै हिसाब मिलाउने प्रयत्न गर्दागर्दै असफल भएपछि उनीहरु अहिले फरार छन् । युवा संघ नेपालका उपमहासचिव समेत रहेका महेन्द्र भोटे अहिले गण्डकी प्रदेश अधिवेशनमा एमाले प्रतिनिधि समेत थिए । तर, उनी पक्राउ पर्ने डरले भोट हाल्न आएनन् ।
देशभर नेटवर्क बनाएर विभिन्न क्षेत्रमा लगानी गरेको जीबी राई समूहले पोखरामा पनि कागजात विनै विभिन्न सहायक कम्पनीका नाममा पैसा अपचलन गरेको देखिएको छ ।
जीबी राई समूहले पोखराको सूर्यदर्शन सहकारीबाट पनि नेकवर्किङ कम्पनीदेखि मिडियासम्ममा लगानी गरेको पाइएको
छ । नेचर हर्ब्स इन्टरनेशनल, नेचर नेष्ट, स्प्रिङ उड, ग्रिजी स्पोन, गोर्खा ग्रुप अफ कम्पनी, गोरखा मिडिया नेटवर्क जस्ता सहायक कम्पनी मार्फत यो समूहले सहकारीको रकम चलाएको पाइएको छ ।
अनलाइनखबरबाट